Süt Sığırlarında Laktasyon Dönemi Beslenme Nasıl Olmalıdır?

Erken laktasyon dönemi beslemesi: Doğumu müteakip ilk 3-4 haftalık bu dönemde laktasyondan beklenen üst düzey performans için aşağıdaki hususları içeren bir besleme programı oluşturulmalıdır.

Grafikte de görüldüğü üzere doğum sonrası karşılaşılan en önemli sorun hayvanlardaki yem tüketiminin süt veriminin gerisinde seyretmesi ve süt veriminin pik noktaya ulaşmasından çok sonra normale dönme eğiliminde olmasıdır. Bundan dolayı sözü edilen dönemde hazırlanacak olan rasyonların besin madde içerikleri yönünden yoğunlaştırılması gerekmektedir. Örneğin kaba yemlerden enerjice zengin mısır silajı ile proteince zengin baklagil otları tercih edilmelidir.
Rasyonda enerjice zengin ve sindirimi kolay tahıl taneleri (arpa, buğday, mısır) ile bunların yan ürünlerini (kepek, DDGS) içeren yemlere yer verilmelidir.
Kaba yem ve kesif yem oranları karma rasyonda (TMR) %50:%50 düzeyinde olmalıdır.
Doğum sonrası ineklerde gözlenmesi muhtemel canlı ağırlık kayıplarına karşı çok dikkatli olunmalı, bu kaybın günlük 1 fazla olmamasına özen gösterilmelidir. Diğer bir deyişle vücut kondisyon skorundaki kayıp en fazla 1-1.5 düzeyinde kalmalıdır.
Bu dönemde rasyon enerji içeriği artırılmalı, gerekirse yemlere yağ katılmalı veya hayvan başına günlük 0.5 kg yağ verilmelidir.
Bu dönemde ineklerin yoğun tahıl içerikli yemlerle beslenmesine paralel oluşabilecek rumen asidozu riskine karşı yemlerde soda (sodyum bikarbonat) bulunması gerektiği unutulmamalıdır.

Laktasyon Ortasına Kadarki Dönemde Besleme (40-120 Gün): Bu dönemde yem tüketimindeki artışa paralel olarak artan süt verimi laktasyonun ortalama 60 ve 70 günleri arasında pik noktaya ulaşır. Sonrasında da laktasyonun 3. ayından itibaren düşmeye başlar. Ayrıca bu dönemde hayvan kaybettiği canlı ağırlığı yeniden kazanmaya başlar. Bu yüzden laktasyon performansının devam etmesi açısından aşağıdaki besleme kriterlerine dikkat etmek yararlı olacaktır.

Toplam rasyon protein içeriği bu dönemde %17-18’lere düşürülmelidir.
Rasyonda minimum %50 kaba yem bulunmalı, bu kaba yemlerde de partiküllerin en az %50’nin 3-4 cm uzunluğunda olmasına dikkat edilmelidir.
Rasyonun ortalama %30 düzeyinde nişasta içermesine (küspelerden ziyade tahıllarca zengin yemler) önem verilmelidir.

İleri Laktasyon Döneminde Besleme (120-305 Gün): Bu dönemde yavaş yavaş azalmaya başlayan süt verimine paralel olarak bir besleme programı oluşturulmalıdır. Bu kapsamda;

Toplam rasyon protein düzeyi %
Hayvanın aşırı beslenmesinden kaçınılmalı ve vücut kondisyon skoru kontrol altında tutulmalıdır (3.25-3.5).
Rasyon protein kaliteli protein kaynakları (soya küspesi) yerine rumende kolay parçalanabilen protein kaynaklarına (düşük kalite yağlı tohum küspeleri) yönelmelidir.
Rasyon kaba yem miktarı %60 düzeyine getirilmelidir. Kaba yem porsiyonu içinde mısır silajı azaltılmalıdır (1/3 mısır silajı + 2/3 kuru ot veya tamamen kuru ot).
Rasyon nişasta içeriği %20 düzeylerinde olmalıdır.